جنگ تجاری بین آمریکا و چین به صورت پایاپای پیش میرود. در یک سمت، دونالد ترامپ است با تهدیدهایش مبنی وضع تعرفههای جدید و قرار دادن هوآوی در بلکلیست و در سوی دیگر رئیسجمهور شی جین پینگ است که قول داده: «اگر تهدیدکننده به دنبال جنگ باشد، ما جوری به او ضربه میزنیم که در مخیلهاش نگنجد.»
با وضع تعرفهها در یکسال اخیر، نگاهی شده به نتیجهی تاثیر آنها بر چندی از شاخصههای اقتصادی.
کاهش کسری تجاری (کاهش واردات نسبت به صادرات): برای ترامپ تنها یک مشخصه است که نشان میدهد آمریکا جنگ تجاری خود با چین را برنده شده یا خیر: تعادل تجاری دوطرفه. ارقام البته همچنان نشانگر آن هستند که او از هدفش بسیار دور است اما تجارت بین آمریکا و چین در ماههای اخیر کاهش داشته است. این در حالی است که اقتصاددانان نسبت به اینکه این کاهش در میزان تجارت در نهایت به نفع کدام سمت است و یا به طور کلی آیا تراز تجاری شاخص خوبی برای هدفگذاری است یا خیر تردید دارند. به هر طریق تجارت بین دو کشور کاهش داشته و آمریکا در این زمینه یک بر هیچ جلو است.
بالارفتن قیمتها: منتقدان معتقدند که تعرفههای ترامپ هزینهی مصرف کننده را بالاتر خواهد برد اما این اتفاق ناگهان نخواهد افتاد. نشانههای تورم ناشی از جنگ تجاری در حال بروز خود در میان مصرفکنندگان آمریکایی است. قیمت کالاها در فروشگاههای آمریکا در فاز هفتم تعرفهها ۱.۶ درصد افزایش در ماه آوریل نسبت به راند اول وضع تعرفهها در جولای نشان داد. در چین، وضع تعرفههای بالاتر بر کالاهای وارداتی آمریکا تاثیر مستقیمی بر قیمت مصرفکنندگان چینی نگذاشته است زیرا بسیاری از این کالاها صنعتی هستند نه کالاهایی که مستقیم به دست مردم برسند. هفت رقم از مهمترین این کالاها دانهی سویا، طلا، باطلهی مس، باطلهی کاغذ، گاز مایع، پنبه و پروپان مایع هستند. بنابراین یک امتیاز برای چین به این دلیل که شهروندان آمریکایی از این نظر تحت فشار بیشتری قرار گرفتهاند.
کاهش احساس امنیت اقتصادی مصرفکنندگان: در حالی که احساس امنیت اقتصادی مصرفکنندگان آمریکایی در ماه آوریل به دلیل فعالتر شدن بازار و بالارفتن دستمزدها به حد بالایی رسیده بود، رشد فروش محصولات مصرفی برای بار دوم در سه ماه کاهش نشان داد. این داستان در چین هم در ماه مشابه تکرار شد و رشد فروش محصولات مصرفی حتی بیشتر از انتظارات کاهش نشان داد و به مهمترین عامل رشد اقتصادی چین ضربه وارد کرد. در حال حاضر آمریکاییها به طور کلی در رابطه با جنگ اقتصادی و چشمانداز پیشرویشان چندان بدبین نیستند اما این رویه میتواند به سمت بدتر شدن برود اگر ترامپ بخواهد همانطور که تهدید کرده تعرفهها را بر تمام کالاهای چینی وضع کند. بنابراین یک بر یک مساوی.
جنگهای ارزی: یوان در حدود ۷.۵ درصد در سال گذشته نسبت به دلار ضعیفتر شد. این امر البته اگر بیشتر شود میتواند مانند حفاظی صادرکنندگان چینی را در برابر تعرفههای ترامپ مصون نگه دارد. چالش برای چین در این است که تا چه حد اجازه دهد یوان ضعیفتر از دلار شود تا حدی که فشارها باعث خارج کردن بیش از حد یوان از بانکهای این کشور و مجبور کردن دولت به استفاده از ذخایرش نشود. به طور کلی یوان ضعیفتر میتواند همزمان نتایج خوب و بدی برای اقتصاد چین داشته باشد. بنابراین در این خصوص نتیجه ۱ بر ۱ است.
واگرایی در بازار سهام: بازار سهام در دو کشور در سال گذشته نزولیترین روند خود در ۱۰ سال اخیر را طی کرد اما چین در این زمینه ضربهی محکمتری خورد. سقوط ۲۵ درصدی در اندیس کامپوزیت شانگهای ۴ برابر بیشتر از سقوط اس اند پی ۵۰۰ در ۲۰۱۸ بود. در حال حاضر بازار روندی گاوی را پیش گرفته اما سوال اینجاست که این روند تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. برای امتیازدهی در این زمینه باید توجه داشت که سهام چینی حدود ۱۴ درصد کاهش داشتهاند در حالی که قیمت سهام آمریکایی ۶ درصد بالاتر هستند که امتیاز به آمریکا میرسد.
کندشدن رشد اقتصادی: هر دو کشور نشانههایی از ضعف را در این مورد نشان میدهند اما به نظر میرسد سرعت کند شدن رشد اقتصادی در چین بیشتر بوده است. چین گزارش داده که کاهش رشد در حوزههای صنعت، فروش مواد مصرفی و سرمایهگذاری در ماه آوریل بیش از آن چیزی بوده که انتظار میرفته. در آمریکا نیز در کنار فروش کمتر مواد مصرفی، تولیدات کارخانهها برای بار سوم در چهار ماه کاهش داشتند. به هرحال در این زمینه چین آسیبپذیرتر نشان داده است.
کاهش سرمایهگذاری خارجی: در سال ۲۰۱۸ سرمایهگذاری امریکا در چین کاهش محدودی داشت اما از آن طرف سرمایهگذاری چین در آمریکا سقوط چشمگیری داشت. در تحقیقی که انجام شد مشخص شده است که ۸۰ درصد سرمایهگذاری مستقیم چینیها در آمریکا به رقم ۵ میلیارد دلار در سال گذشته کاهش یافته است. این رقم در سال ۲۰۱۷ چیزی در حدود ۲۹ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۶ در حدود ۴۶ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که سرمایهگذاری خارجی آمریکاییها در چین رقمی ۱۳ میلیون دلاری در سال گذشته داشته است. این رقم در سال ۲۰۱۷ چیزی در حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده که کاهش شدیدی را نشان نمیدهد. یک هیچ برای چین.
با متوقف شدن مباحثات تجاری بین دو کشور چین و آمریکا و ثبات موقعیت دو کشور در وضعیت فعلی به نظر میرسد آنها راه طولانیای را در پیشرو دارند. نتایج تاکنون این بوده است که آمریکا در حوزههایی جلو افتاده و چین در زمینههای دیگری توانسته از رقیب پیشی بگیرد. نهایتا نیز باید گفت هر دو در حال هزینه دادن هستند.
در زمینهی رشد اقتصادی هیچکدام از دو کشور جنگ تجاری را نبرده است. در حوزهی رقابت ژئوپلیتیک چیزی که مهم است این است که کدام طرف بیشتر باخته است. آمریکا معتقد است بازنده چین خواهد بود و چین میگوید آمریکا جرئت جنگیدن نخواهد داشت. باید دید نتیجه بر اساس حرف کدام یک رقم خواهد خورد.
منبع: بلومبرگ
ارسال نظر